Nederlandse zandputten verondiept met vervuilde grond

Al meer dan tien jaar worden in Nederland zandwinputten volgestort met bagger en licht vervuilde grond. Tot nog toe is in totaal 100 miljoen kubieke meter in natuurplassen verdwenen. Ook duikstekken kunnen op deze manier vervuild zijn. De documentaire, die Zembla in september 2019 over dit onderwerp uitzond, is ronduit onthutsend. Video: Zembla. Bekijk video:

Duiken in Nederland

De Duikersgids postte al eerder hierover. Lees ons artikel 'De duikstek en recreatieplas als afvoerputje van de aannemer'. Toen al was bekend dat aannemers uit geldelijk gewin zelfs bagger importeren uit het buitenland om aan de vraag te voldoen. Dit is wettelijk toegestaan op voorwaarde dat de grond niet te sterk vervuild is en het verondiepen bijdraagt aan de natuurontwikkeling van de plas. Helaas schiet de controle op deze stortingen tekort en is er te weinig erkenning voor de ecologische waarde van diepe zandwinputten. Waarmee de grond vervuild is en hoe ernstig de vervuiling is, is in veel gevallen onbekend. Soms is aan de oppervlakte van alles te zien. Met de bagger komt ook zwerfvuil mee, zoals plastic flessen, rietjes, bouwmaterialen, asbest en nog veel meer.

Natuurwaarde diepe plassen

"Ongelofelijk dat dit in Nederland kan," zo klinken overal de commentaren. Wat is er precies aan de hand? Al jarenlang worden diepe plassen en zandwinputten in Nederland ondieper gemaakt met bagger en licht vervuilde grond. Het ondieper maken van natuurplassen zou de veiligheid ten goede komen. Verder zouden diepe plassen veel minder natuurwaarde hebben dan ondiepe plassen. Gelukkig reizen er na onderzoek van de provincie Noord-Brabant en het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) steeds meer vragen. Tijdens het onderzoek, dat loopt van 2014 tot mei 2020, kwam vast te staan dat diepe plassen wel degelijk natuurwaarde hebben. Duikers ontdekten dat waterplanten, waaronder ook zeldzame soorten, veel dieper voorkomen dan werd aangenomen. Sommige werden tot een diepte van meer dan zestien meter waargenomen. 

Onveilig voor duikers

De conclusie is evident. Het overgrote deel van de diepe plassen heeft een heel goede ecologische kwaliteit. In sommige gevallen is deze zelfs beter dan de ondiepe plassen, zo blijkt uit het onderzoek. Het storten van bagger en vervuilde grond om zandwindputten ondieper te maken moet dan ook onmiddellijk stoppen. Ook het legaal importeren van buitenlands bagger met dit doel, moet verboden worden. De gezondheid van recreanten en duikers wordt hiermee in gevaar gebracht. Bovendien is het schadelijk voor planten en dieren. Deel dit bericht en help mee om een eind te maken aan deze schandelijke en onveilige situatie.